Newsy

W najnowszym wydaniu Czas Kultury pojawiła się recenzja spektaklu „Czuję wstyd, żyjąc w takim świecie” Jolanty Janiczak w reżyserii Wiktora Rubina, autorstwa Tomasza Kowalskiego.

To głębokie spojrzenie na naszą najnowszą premierę, która przybliża niezwykłą historię Stanisławy Przybyszewskiej – wybitnej, lecz niesłusznie zapomnianej dramatopisarki, i porusza temat ceny, jaką płaci się za bezkompromisowość.

„Czuję wstyd, żyjąc w takim świecie” to trzeci gnieźnieński spektakl Rubina i Janiczak. Jego tytuł pochodzi z korespondencji Stanisławy Przybyszewskiej – nieznanej szerszej publiczności córki Stanisława Przybyszewskiego, autorki opowiadań i dramatów, spośród których pamiętana jest bodaj tylko, napisana w 1929 roku, „Sprawa Dantona”. Janiczak przypomina tę postać, nie odtwarzając przy tym biografii zmarłej w wieku trzydziestu czterech lat pisarki. Skupiając się na ostatnim okresie jej życia, dramatyczną opowieść opiera na jej bezkompromisowych wyborach ideowych. Streszcza je deklaracja zawarta w liście, który Przybyszewska napisała w 1929 roku do swojej ciotki, Heleny Barlińskiej: „Zastrzegam sobie wyłączne posiadanie swego życia – czyli Wolność przez duże W – za wszelką cenę. Dość wysoką. Godności przede wszystkim. No, i komfortu. I bezpieczeństwa”. Pisarka w desperackim, autodestrukcyjnym de facto geście postanowiła odizolować się od świata i zanegować niemal wszystkie potrzeby własnego ciała: podporządkować całą swoją egzystencję twórczej czujności oraz podtrzymywaniu gotowości do pracy, by nie stracić momentu, w którym będzie w stanie uchwycić to, co wydawało się jej najistotniejsze. Jej ekstremalna postawa zainspirowała twórczynie i twórców spektaklu do przyjrzenia się sytuacji artystek i artystów rozdartych pomiędzy potrzebą dochowania wierności sobie a wymaganiami, które stawia im życie”.

(fragment recenzji, „Dychę aktorom daj”, Tomasz Kowalski, Czas Kultury).