Pan Geldhab – czytanie performatywne

Takie historie są dobrze znane – próżna dziewczyna porzuciła narzeczonego dla „lepszej partii”. Na szczęście dostała nauczkę, bo nowy narzeczony porzucił ją, a poprzedni nie przyjął jej z powrotem. Tak najprościej można streścić fabułę fredrowskiego „Pana Geldhaba”.

Dlaczego to właśnie Flora staje się czarnym charakterem tej opowieści? Bo powinna się cieszyć tym, cokolwiek skapnie jej ze świata mężczyzn. Ona chce czegoś więcej i znalazła sposób – jedyny dostępny w jej czasach – by to osiągnąć. Musi poślubić tego, kto posiada to, na czym jej zależy – władzę. Ona może zaoferować to, czego jemu brakuje – pieniądze. Jest jedną z niewielu fredrowskich bohaterek, które pragną się wyrwać z przypisanych jej kategorii. Flora przegrywa, bo nie pasuje do schematu – jako kobieta ma być bierna i wypełniać wzorzec romantycznej miłości, której przypieczętowaniem jest małżeństwo. Przegrywa, bo jest sama jedna w męskim świecie, nie ma nikogo, kto stanąłby po jej stronie. Przegrała, ale od jej czasów upłynęło wiele lat. Małżeństwo przestało być jedyną dostępną kobiecie drogą ekonomicznej czy społecznej emancypacji. Teraz kobiety zaczynają dostrzegać, iż ich siłą jest wspólna deklaracja: „you’ll never walk alone” – „nigdy nie będziesz szła sama”.