I tak nikt mi nie uwierzy
Spektakl „I tak nikt mi nie uwierzy” inspirowany jest losami Barbary Zdunk – ostatniej kobiety w Europie spalonej na stosie. Jej historia ukazuje, jak podważa się wiarygodność kobiet, zarówno w czasach procesów o czary, jak i dziś, w sprawach dotyczących gwałtów i innych seksualnych nadużyć.
W konsekwencji kobieta przestaje wierzyć w swoją opowieść. Strzępy informacji dotyczące Barbary Zdunk układają się w okrutny obraz jej krótkiego życia jako serii nadużyć i gwałtów, za które kara spotykała nie oprawców, a ich ofiarę. Przez cztery lata przed egzekucją strażnicy stręczyli Barbarę wszystkim chętnym obywatelom miasta. W więzieniu kobieta urodziła dwoje dzieci, z których jedno umarło, nie wiadomo czy z przyczyn naturalnych, czy z rąk bezsilnej oskarżonej. Im więcej spotykało ją krzywd, tym bardziej bohaterka dostosowywała się do oczekiwanego obrazu czarownicy, kobiety – podpalaczki, uwodzącej cudzych mężów, a wreszcie dzieciobójczyni, której należy się spektakularnie pozbyć.
Prawdziwym powodem egzekucji Barbary jest jej wzrok, który podobnie jak spojrzenie Meduzy budzi przerażenie. Wywołuje wyrzuty sumienia, albo inne niekontrolowane odruchy. Od początku dziejów ludzie stwarzają sobie potwory, smoki i czarownice, żeby je potem mordować w imieniu praworządności i sprawiedliwości. Dzięki takim mechanizmom, sprawiedliwość zawsze należy do silniejszych, którzy decydują, jakie jej obrazy sprzedawać społeczeństwu, zwłaszcza w sytuacjach permanentnych zagrożeń i kryzysów.
Za sztukę „I tak nikt mi nie uwierzy” Jolanta Janiczak zdobyła w 2021 roku nagrodę główną 14 edycji Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej, natomiast na 27 Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej (2022) inscenizacja zdobyła aktorską nagrodę jury dla Karoliny Staniec i dramaturgiczną nagrodę Komisji Artystycznej dla Jolanty Janiczak.
„Spektakl-palimpsest o ponadczasowej i strukturalnej mizoginii, o sposobach, po jakie kobiety sięgają, by bronić się przed nią i redukcją do roli ofiar. Boleśnie wiercący w żołądku.”
Aneta Kyzioł, Polityka
„W świetnym dramacie Jolanty Janiczak mrożąca krew w żyłach kara za być może nie swoje winy zyskuje poetycki wymiar. Twórcy pytają o pozycję kobiety – nie jednej, a wszystkich. O cenę, jaką się płaci za niespełnianie społeczno-kulturowych ról. O historię, która, przekazywana z ust do ust, jest zawłaszczana, wypaczana, a w końcu unieważniana. Wstrząsający spektakl gnieźnieńskiego teatru, z wielką rolą Karoliny Staniec jako „ostatnią czarownicą Europy”, Barbarą Zdunk, jest ponurym obrazem czasów niesłusznie nieminionych. Opowiada nie tylko o losie kobiet formowanych według męskich upodobań, ale i o ciszy – niemym oprawcy”
Dawid Dudko, Onet Kultura
Ogólnopolski Konkurs na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej ma na celu nagradzanie najciekawszych poszukiwań repertuarowych w polskim teatrze, wspomaganie rodzimej dramaturgii w jej scenicznych realizacjach oraz popularyzację polskiego dramatu współczesnego. Konkurs organizowany jest przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie.
W I etapie Konkursu spektakle ocenia Komisja Artystyczna w składzie: Anna Jazgarska, Justyna Landorf, Andrzej Lis, Henryk Mazurkiewicz, Barbara Pitak-Piaskowska, Jacek Sieradzki (przewodniczący), Paweł Stangret.
